Đọc em, có những trang làm mình bật cười: cậu bé của tôi, tuổi thanh xuân của tôi. Có những trang thấy… rớm máu. Có những trang như đọc lại nỗi buồn nguyên thủy xưa của mình, mà lần cuối cùng, mang hết sự can đảm, gọi con bạn thân đến cho nó đọc, nó rú lên: trời ơi hay khủng khiếp, rồi sau đó gom tất cả lại… xòe diêm… đốt. Nó khóc chứ không phải mình khóc. Trả lại muối cho biển. Có lẽ nào cậu bé này cũng nghĩ như thế?
Đấy là nỗi chán chường tận cùng, đến mức kết tinh và sau đó… thành ngọc trai. Dù ném xuống biển cũng vẫn ở dạng ngọc trai rồi, em có biết không cậu bé của tôi?
Em đã thắp nỗi vô nghĩa thành một ngọn lửa vô hình đi tìm cái có nghĩa. Nhìn thấy Promether chỉ thấy sự lặp lại của chịu đựng khổ ải bị moi tim mỗi ngày mà không nhìn thấy sự bất tử của chàng: đã ăn cắp lửa trời mang xuống cho lũ người. Điều này chỉ sau này ta mới hiểu, khi trở thành người lớn. Trong tuổi thanh xuân ta bị trái tim, bị cảm xúc bị thân thể cường tráng, bị hơi thở cháy bỏng đánh lừa, rằng đáng lẽ đời phải có ý nghĩa hơn, đáng để ta sống hơn, nhưng nỗi buồn được ứng trước từ ân sủng của Thượng đế đã rơi xuống như những giọt mưa tràn vào mắt vào tim em, khiến em thức tỉnh.
Em có biết: ngày em biết buồn là lúc cái chết cuối con đường chợt biến thành tia sáng đẹp nhất, mạnh nhất, nóng bỏng nhất quay lại rõi chiếu con đường trải ra trước mắt em để em vững bước… đi về ánh sáng?
Em nói đúng: không bao giờ quay lại nữa đâu, dù ngôn từ chỉ diễn đạt được đôi phần ý nghĩ của em, nhưng cũng đủ để thấy em đã đi qua địa ngục như thế nào, và lớn lên. Tập bản thảo này còn hơn một tiểu thuyết, nơi các nhân vật sắp xếp theo tuyến, theo vai trò, theo ý đồ thời gian dày đặc đến nỗi linh hồn không có chỗ nào, phút nào để mở miệng.
Linh hồn em không chỉ được nói, mà còn được khóc, được đau, được… sống lại sau mỗi lần chết tạm. Một cuốn sách ít nhất chịu đựng nổi những lời mắng nhiếc ngôn từ không đủ sức truyền tải năng lượng sống của con người.
Có những khúc văn là máu, có những khúc văn là nước mắt, có những khúc của nhà tiên tri, và tất nhiên rồi, tất cả là của một tri thức, đúng thế, không có tri thức không nhận ra điều gì hết, tri thức này của một bản năng sống thiết tha nhất, mãnh liệt nhất, may cho em, hạt giống từng được ươm trên đất nguồn trong sạch, bởi vậy luôn luôn sự trong sạch cội nguồn này quay trở lại dẫn dắt em đừng lạc lối vào những mê cung tự đánh lừa mình bởi những cơn say.
Em đang bỏ lại tất cả những gì u mờ nhất để chững chạc tiến về phía trước, em có nhận ra mình như vậy không? có một kẻ bên ngoài bản thân em, lẩn trong ánh hào quang của cái vía để điều chỉnh và dắt lối cho em, em đã biết trò chuyện với chính linh hồn mình nên em không thể lạc.
Văn của em chân thành, đầy tri thức và chất mĩ học trong đó. Thậm chí chất mĩ học này đánh bại cả chất bi thảm đáng lẽ nhuộm tất cả thành màu máu hoặc màu bùn hoặc màu của màn đêm… Hãy giữ lấy nó nhé, linh hồn thiên thần của tôi.
Budapest, 2016 december 11
Nguyễn Hồng Nhung